Triệu chứng lâm sàng ung thư di căn xương khá hay gặp và chúng ta hoàn toàn có thể phát hiện, điều trị bệnh kịp thời nếu chú ý nhiều hơn đến những thay đổi bất thường trên cơ thể.
Biểu hiện toàn thân
Ung thư di căn xương thường gặp ở những người trên 50 tuổi, ít gặp hơn ở thanh niên và trẻ em. Di căn xương ở trẻ em thì thường là từ u nguyên bào thần kinh hoặc sarcom xương. Thời gian từ khi phát hiện có ung thư nguyên phát cho đến khi có di căn xương thường là vài tháng, vài năm hoặc là đồng thời xuất hiện cả ung thư di căn xương và ung thư nguyên phát. Đôi khi có trường hợp phát hiện ung thư di căn vào xương nhưng lại không tìm được ổ nguyên phát.
ung thư di căn xương thường bắt đầu từ ung thư vú
Tùy thuộc vào bản chất của ung thư nguyên phát, giai đoạn bệnh lúc mới được chẩn đoán mà thời gian xuất hiện ung thư di căn xương có thể khác nhau. Trong ung thư di căn xương thì vị trí di căn vào cột sống là chiếm tỷ lệ cao nhất, nhất là cột sống thắt lưng, tiếp đến là đầu trên xương đùi, khung chậu, xương sườn và xương sọ. Chỉ có khoảng 2 – 5% bệnh nhân có di căn xương ngoại biên như cẳng tay, bàn chân, trên 90% bệnh nhân có di căn xương vào xương trục.
Cũng tùy thuộc vào loại ung thư nguyên phát mà có các tỷ lệ vị trí ung thư di căn xương khác nhau. Ví dụ như di căn cột sống thắt lưng, khung chậu thì hay gặp ở những trường hợp mắc ung thư trong tiểu khung như ung thư tử cung, ung thư buồng trứng, ung thư tiền liệt tuyến. Di căn xương sườn thì hay gặp ở bệnh nhân ung thư vú, ung thư phổi và có tới trên 50% di căn vào các xương ngoại vi như cẳng tay, cẳng chân gặp ở người bệnh ung thư phổi.
Biểu hiện toàn thân ở bệnh nhân chủ yếu là mệt mỏi, chán ăn, sụt cân nhiều và nhanh, thiếu máu, nhất là khi ung thư di căn vào tủy xương,… Ngoài ra, người bệnh còn bị yếu cơ, buồn nôn, táo bón, khát nhiều, lú lẫn, hôn mê,… do tăng calci máu.
Triệu chứng đau xương khớp
Khi ung thư phát triển, xâm lấn và di căn thì thường gây ra triệu chứng phổ biến nhất là những cơn đau đớn dữ dội cho bệnh nhân đến tận khi tử vong. Đau xương khớp chính là triệu chứng điển hình của tình trạng này. Đây cũng là dấu hiệu gợi ý ung thư di căn vào xương ở những bệnh nhân đã được xác định mắc ung thư nguyên phát. Có khoảng trên 80% bệnh nhân ung thư di căn xương có biểu hiện là đau xương.
đau xương khớp ở bệnh nhân ung thư di căn xương
Tuy nhiên, tình trạng đau xương khớp cũng có thể gặp ở nhiều nguyên nhân khác như đau tủy xương, lao xương khớp, thoái hóa khớp, loãng xương,… Mặt khác, cũng có những trường hợp mắc ung thư di căn xương mà không có biểu hiện bị đau hoặc đau rất nhẹ. Cường độ đau trong ung thư xương khá nặng và nghiêm trọng, gây trở ngại lớn cho cả bệnh nhân và thầy thuốc vì cơn đau đáp ứng khá kém với những loại thuốc giảm đau thông thường. Vị trí đau chủ yếu là cột sống, khung chậu và khớp háng.
Cơ chế đau trong ung thư di căn xương cũng được phân thành 2 cơ chế: đau liên quan tới khối u di căn (đau nhiều về đêm, gần sáng, do các yếu tố gây viêm như seretonin và do kích thích màng xương nên có thể giảm đau khi dùng corticoid) và đau theo kiểu cơ học (tổn thương xương khớp do di căn ung thư, đau tăng khi vận động, đi lại bị hạn chế, nhất là với những động tác làm tăng sức ép của cột sống) và bệnh nhân ung thư di căn xương đều là bị đau phối hợp của cả hai kiểu này.
